مترجم : مریم نوروزی
کارشناسی ارشد طراحی محیط زیست / دانشگاه تهران
دیاگرام معماری عبارت است از نمایش گرافیکی که در آن بخش‌های مختلف یک ساختمان یا ساختار دیگر یا یک شهر یا یک منظر نمایش داده می‌شود، به گونه‌ای که روابط آن‌ها را نشان دهد. دیاگرام‌های معماری معمولاً به منظور نمایش یک ساختمان یا بخشی از آن، توسط معماران خلق می‌شود. همچنین دیاگرام می‌تواند برای نشان دادن اینکه ساختمان‌های مختلف پس از تکمیل شدن چگونه به نظر خواهند رسید، استفاده شود.
انواع دیاگرام‌های معماریِ موجود، بر اساس رشته و حرفه‌ای که معماری به آن تعلق دارد، می‌تواند متفاوت باشد. آن‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای گرافیکی تخصصی برای نشان دادن ارتباط فیزیکی بین افراد، اشیاء و ویژگی‌های محیطی خلق می‌شوند. دیاگرام‌های معماری به شما در سازماندهی اطلاعات به صورت گرافیکی کمک می‌کنند. آن‌ها همچنین استانداردسازی شده و مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها را دنبال می‌کنند. به همین دلیل دیاگرام‌های معماری از سوی دانشجویان معماری و معماران مورد استقبال قرار می‌گیرند.
معماران از دیاگرام‌های معماری برای شفاف‌سازی و قابل درک کردنِ پروژه برای مشتریان استفاده می‌کنند. انواع مختلف دیاگرام‌های معماری با دو هدف مورد استفاده قرار می‌گیرند:
- ارائه‌ی حرفه‌ای (شغلی) معماری
- ارائه‌ی داشجویان معماری
آن دسته از دیاگرام‌های معماری که همیشه در ارائه‌ی پروژه‌ها استفاده می‌کنیم را می‌توان به صورت زیر طبقه‌بندی کرد:
- دیاگرام‌های پلانیمتریک
- سکشن دیاگرام
- دیاگرام سیرکولاسیون (دسترسی)
- دیاگرام‌های پایداری
- دیاگرام‌های آگزونومتریک
- دیاگرام_پرسپکتیو
- دیاگرام‌های شهری
اهمیت دیاگرام‌های معماری
- آن‌ها می‌توانند به عنوان الگویی برای نقشه‌های مجوز ساخت و ساز استفاده شوند.
- اطلاعاتِ فوری در مورد سیستم‌های پیچیده ارائه می‌دهند.
- آن‌ها همچنین برای نمایش اینکه یک ساختمان بعد از اتمامِ کار چگونه به نظر خواهد رسید، استفاده می‌شوند.
- مدل‌هایی که بر روی کامپیوتر خلق می‌شوند را می‌توان در نرم‌افزار اتوکد کپی و جایگذاری و روی صفحه ویرایش کرد، تا تغییرات ایجاد شده طی بازنگری‌ِ طرح، نشان داده شود.
Credit: Pinterest
اولین نمونه از دیاگرام‌های معماری که توسط معماران خلق می‌شوند را دیاگرام اولیه می‌گویند. در این دیاگرام، ما فرایند خلق حجم و نیز داخل ساختمان را می‌توانیم ببینیم. معمار می‌خواهد جهت تابش خورشید، دسترسی، ارتباطات بصری و ارتباطات دایره‌وار (غیر‌مستقیم) را در این دیاگرام نشان دهد.
Credit: Pinterest
هدف از این دیاگرام معماری، نشان دادنِ تفسیر بستر (زمینه) است. ما می‌توانیم بستر و شرایط محیطی ساختمان را درک کنیم.
Credit: (۶۹) Pinterest
دیاگرام آگزونومتریک انفجاری یکی از نمونه‌های خوب دیاگرام معماری است. در این نمونه، عملکردها به صورت نمای انفجاری آگزونومتریک از یکدیگر تفکیک شده‌اند. رنگ‌های دیاگرام در درک تفاوت‌های بین برنامه‌ها به ما کمک می‌کند. سپس علائم ساده (آیکون‌ها)، عملکردهای ساختمان را قابل درک می‌سازند.
Credit: Tecnológico de Monterrey Urban Regeneration Plan – Sasaki
دیاگرام شهری یکی دیگر از انواع دیاگرام‌های معماری است. دیاگرام‌های شهری با استفاده از نقشه‌هایی با مقیاس کلان خلق می‌شوند. شما می‌توانید دیاگرام‌های شهری را به صورت دو بعدی، بر اساس آنالیز کاربری زمین خلق کنید. رنگ‌ها، متون و علائم/ فلش‌‌های ساده، به ارئه‌ی دیاگرام کمک خواهند کرد.
Credit: Gallery of 3become1 House / Space + Architecture – ۲۹ (archdaily.com)
دیاگرام‌های آگزونومتریکِ انفجاری به طور ویژه ای در ساختمان‌های مسکونی کمک کننده هستند. ما می‌توانیم روابط برنامه را برای هر طبقه از ساختمان، مشاهده کنیم.
Credit: Architectural Diagram Design Process | illustrarch
بر خلاف دیاگرام‌های دیگر، هیچ متن یا علائم راهنما در این دیاگرام وجود ندارد. این دیاگرام به منظور نشان دادن ویژگی‌های آب و هوایی بستر خلق شده است. ما از این دیاگرام به شرایطِ وزش باد، تابش خورشید و بارش باران و چگونگی دسترسی به ساختمان پی می‌بریم.
Credit: Pinterest
همچنین که در این مثال نشان داده شده، سیستم‌های پایدار بایستی در دیاگرام‌های معماری نشان داده شوند. راه‌حل‌های معماری پایدار پیچیده و گاهی درکِ آن‌ها مشکل است. به همین دلیل از دیاگرام‌های پایداری برای ارائه‌ی معمارانه، استفاده می‌شود.
Credit: Pinterest
همچنین دیاگرام‌های سه بعدی شهری نیز مانند مثال قبلی، از نمونه‌های دیاگرام‌های شهری هستند. در این دیاگرام ما تسهیلات و سناریوهای متفاوتِ ساختمان را در یک مقیاس شهری می‌توانیم ببینیم.
Credit: Understanding Architectural Diagrams – archisoup | Architecture Guides & Resources
دیاگرام پلانیمتریک برای توضیح برنامه‌ها و ارتباط بین آن‌ها در فضاهای معمارانه به کار می‌رود.
Credit: Architecture workers are being exploited during pandemic says SAW union (dezeen.com)
سکشن دیاگرام‌ها را می‌توانید به جای نقشه‌های بخش فنی خلق کنید.
Credit: Gallery of Architecture Studio / Attic Lab – ۳۶ (archdaily.com)
نمای ایزومتریک انفجاری
