مترجم و نویسنده : علیرضا انصاری
کارشناسی ارشد معماری منظر / مدیریت دستیار جیبی منظر
- چه نیازی به بریف داریم؟
- نکاتی که در هنگام نوشتن بریف باید در نظر گرفت
- انواع بریف معماری
- بریف پروژه
- بریف طراحی
- چک‌لیست بریف طراحی
- سوالات اولیه مشتری
- درباره مشتری شما
- پایداری و بهره‌وری انرژی
- درباره سایت
- درباره مردم و کسانی که در آنجا زندگی خواهند کرد
- درباره سبک زندگی
- فضاهای خارجی
- سوالات ویژه برای مشتریانی که به دنبال توسعه یا بازسازی هستند
بریف معماری اولین گام در فرآیند طراحی است. در واقع یک سند مدیریت پروژه است که حاوی اطلاعات حیاتی پروژه و همچنین نتایج تعریف شده است که باید پس از تکمیل، انجام شود. ممکن است به عنوان یک طرح کلی پروژه و همچنین یک سند مرجع مفید برای اندازه‌گیری پیشرفت و کارایی پروژه باشد. خلاصه به طور کلی «بریف» در هر دو محیط دانشگاهی و حرفه‌ای قابل اجرا است. طرح‌های دانشجویی اغلب بر اساس یک پروژه واقعی و با اضافه شدن یک مشتری ساختگی الگوبرداری می‌شوند. به طور کلی اگر بخواهیم ساده بیان کنیم، می‌توان گفت زمانی که «خواسته‌ها و پیشنهادات« مشتری را در یک قالب صحیح دریافت کنیم، به طور خلاصه به آن «بریف» می‌گویند.
چه نیازی به بریف داریم؟
بطور کلی بریف، شامل اطلاعات پروژه، ذی‌نفعان و محصولات قابل تحویل و همچنین محدودیت‌هایی مانند زمان پیش‌بینی شده و هزینه‌ی کلی می‌شود. توجه به این نکته ضروری است که بسته به خواست و نظر کارفرما، معمار ممکن است مسئول رسیدگی به یک یا هر دو نیاز مشتری و ساده‌سازیِ پروژه باشد. در نتیجه، یک کانسپت اولیه‌ی طراحی، یکی از جنبه‌های ضروری از پروسه طراحی است.
دریافت و تهیه بریف، به معمار کمک می‌کند دید بهتری نسبت به پروژه و خواست مشتری (کارفرما) داشته باشد و در نهایت، راهبرد و ایده بهتری خلق شود.
پس بطور کلی می‌توان گفت بریف جزء ملزومات جهت شروع فرایند کار قبل از طراحی می‌باشد و باعث باکیفیت‌تر بودن جزئیات مختلف پروژه می‌شود.
نکاتی که در هنگام نوشتن بریف باید در نظر گرفت
مهم است که به یاد داشته باشید که بریف ممکن است در طول پروژه تغییر کند. این یک مورد ثابت نیست که در ابتدای فرآیند کار تهیه شده باشد. بسیار مهم است که بریف نه‌تنها اهداف زیبایی‌شناختی مشتری، بلکه الزامات و خواسته‌های عملی آنها را نیز برآورده کند. هنگام توسعه پروژه‌های دانشجویی بدون تمرکز مشتری، می‌توان با سایت یا مکان به عنوان مشتری رفتار کرد و خواسته‌های خودِ سایت را تحلیل کرد و همچنین اینکه چگونه طراحی پروژه به این نیازها پاسخ می‌دهد. اما پروژه‌های غیردانشجویی بدلیل اینکه ارتباط مستقیم با «خواست مشتری و کارفرما» دارد و باید آن را لحاظ کرد، پس دریافت بریف و توجه به نیاز مشتری و تمام ابعاد آن بسیار اهمیت دارد.
انواع بریف معماری
موارد زیر، تنها تعدادی از عواملی هستند که باید در هنگام تهیه بریف معماریِ اولیه در نظر گرفته شوند. برای ایجاد راه‌حل‌های طراحی عالی برای پروژه خود، درک واقعی نیازهای مشتری و سایت بسیار مهم است. در اینجا دو نوع بریف برای معمارانی که بریف را تهیه می‌کنند آورده شده است:
۱- بریف پروژه
محدوده خدمات:
بریف معماری شامل الزامات پروژه است که در واقع رویه‌ها و اقدامات مورد نیاز کامل پروژه برای دستیابی به نتیجه نهایی و فیزیکی را مشخص می‌کند. مشتری، اطلاعات بسیار کمی را به معمار یا طراح ارائه می دهد، که همین موضوع باعث می‌شود حداقل معمار کمی راحت‌تر پروسه تصمیم‌گیری را انجام دهد و درک نسبی ِکامل‌تری از خواست مشتری را در ذهن خود پرورش دهد.
از آنجایی که بریف پروژه شکل مهمی از ساده‌سازی است که معماران باید آن را تهیه کنند، اجازه دهید آن را با جزئیات بیشتری بررسی کنیم.
محتویات محدوده خدمات:
مشتری، شخصی است که پروژه از سمت او درخواست و یا حتی ایده داده شده است.
جدول زمانی، برنامه‌ی پروژه‌هایی است که توسط مدیر سایت یا معمار سایت انجام می شود. برنامه زمانبندی با توجه به اندازه و مقیاس پروژه برنامه‌ریزی شده است.
نقاط عطف، به پروژه این ویژگی را می‌دهد که در مسیر صحیحِ خود قرار گیرد و و از روندِ درست خود خارج نشود.
بودجه پروژه، محدوده‌ی مختصر خدمات که قبل از تحویل پروژه در نظر گرفته می‌شود.
پروژه تحویلی شامل پکیج کامل نقشه‌ها، مدل‌ها و سایر مدارک و سوابق خاص کار، فرآیند و پیشرفت شما می‌شود.
۲- بریف طراحی
محدوده کار:
بریف طراحی شامل مشخصات پروژه فیزیکی و خروجی نهایی یک پروژه طراحی یا ساخت و ساز است.
بریف طراحی معمولاً در بریف پروژه کلی گنجانده می‌شود. بریف طراحی توسط مشتری یا مشاور دیگری برای تعیین نیازهای خاص پروژه تهیه می‌شود. سپس این به عنوان بخشی از روند مناقصه جهت پیشنهاد هزینه برای تکمیل پروژه به یک معمار یا طراح ارائه می‌شود.
در بریف طراحی باید یا بصورت کلی (نسبتا جزئی) و یا بصورت کاملا جزئی در مورد اجزای طرح و تمام مواردی که قرار است در فرایند طراحی لحاظ گردد، صحبت شود.
چک‌لیست بریف طراحی
هنگامی که بریف تهیه می‌شود متوجه خواهید شد که برخی از جنبه‌ها توسط مقررات مقامات محلی، الزامات برنامه‌ریزی و محدودیت‌های حفاظتی دیکته می‌شوند، مهم است که از همان ابتدا به این موضوع توجه داشته باشید.
همچنین ممکن است متوجه شوید که وقتی روی پیشنهادهای اولیه خود کار می‌کنید، همانطور که با مشتری خود تعامل می‌کنید و درک بهتری از نیازهای آنها به دست می آورید، بریف تغییر می‌کند و توسعه می‌یابد.
چک لیستی که در زیر مشاهده می‌کنید، باتوجه به آن می‌توانید از مشتری سوالاتِ خود را بپرسید:
سوالات اولیه مشتری:
- اطلاعات تماس کامل مشتری – آدرس، شماره تلفن، ایمیل
- آدرس کامل سایت
- هر جزئیات مهم دیگری در فرآیند طراحی
درباره مشتری شما:
- پروژه و یا طرح فعلی خود را توصیف کنید. چه چیزی را در آن دوست دارید و چه چیزی را دوست ندارید؟ چه چیزی کم است و چه چیزی را تغییر می‌دهید.
- چه نوع ایده‌هایی در مورد طراحی و/یا مصالح آن دارید؟ آیا عکسی از مجلات/اینترنت دارید که سبکی را که دوست دارید به ما نشان دهد؟
- آیا ویژگی‌های طراحی خاصی وجود دارد که برای شما مهم باشد؟
- چه نوع سبکی برای پروژه نیاز دارید؟ به عنوان مثال، معاصر، سنتی، مدرن، مینیمال و …
- آیا مصالح خاصی در ذهن دارید که دوست دارید در پروژه استفاده شود؟
- آیا زمان خاصی برای تکمیل پروژه دارید؟
- بودجه مورد نیاز شما چقدر است؟
- آیا شرایط دسترسی خاصی دارید، به عنوان مثال آیا کسی در خانواده شما معلول است یا مراجعه کنندگانی با تعداد زیاد دارید که نیازهای خاصی داشته باشند؟
پایداری و بهره‌وری انرژی:
- آیا ملاحظات خاصی در مورد پایداری و بهره‌وری انرژی دارید؟ آیا سیستم خاصی وجود دارد که بخواهید از آن استفاده کنید؟ به عنوان مثال، پنل‌های خورشیدی و …
- آیا به استفاده از منابع انرژی و گرمای جایگزین فکر کرده‌اید؟
- حاضرید چقدر زمان و انرژی برای نگهداری خانه/ساختمان/پروژه خود سرمایه گذاری کنید؟
درباره سایت:
- چرا این سایت را انتخاب کردید؟
- آیا چیزی در مورد سایت وجود دارد که شما بخصوص آن را دوست دارید یا دوست نداشته باشید؟ چیزی که دوست دارید نگه دارید یا حذف کنید؟
- آیا نماهای خاصی در داخل سایت وجود دارد که برای شما اهمیت خاصی دارد؟
درباره مردم و کسانی که در آنجا زندگی خواهند کرد:
- چند نفر در خانه/ساختمان/پروژه به عنوان «مردمِ حاضر» زندگی خواهند کرد؟
- آیا حیوان خانگی وجود دارد که نیاز به نگهداری داشته باشد؟
درباره سبک زندگی:
- سبک زندگی و نوع فضاهایی که نیاز دارید را توضیح دهید!، به عنوان مثال، در خانه کار می‌کنید، اغلب اوقات بیرون هستید و ….
- چقدر زمان را در قسمت های مختلف خانه خود (در داخل و خارج از منزل) می‌گذرانید؟
- به چه نوع سرگرمی‌های نیاز دارید؟ موسیقی، تلویزیون، پروژکتور، اسپیکر در سراسر خانه؟
- به چه نوع فضای نگهداری نیاز دارید؟
فضاهای خارجی:
- آیا ایده یا طرح خاصی برای فضاهای بیرونی دارید که دوست دارید در نظر بگیریم؟
- آیا شرایط خاصی برای ورود یا دسترسی به خیابان وجود دارد؟
- آیا به محوطه‌سازی یا گنجاندن باغ فکر کرده‌اید؟
سوالات ویژه برای مشتریانی که به دنبال توسعه یا بازسازی هستند
- دوست دارید در خانه تازه توسعه یافته/بازسازی شده خود چه چیزی را ببینید که در حال حاضر فاقد آن است؟
- چه عملکرد/ فعالیت‌های اضافی در فضای پیشنهادی جدید قرار خواهد گرفت؟
- آیا ترجیحات خاصی برای ارتباط بین فضاها دارید؟
آیا شما برای پروژه‌های کاریِ خود، بریف دریافت می‌کنید؟
