ترجمه و اضافات : بهزاد انصاری
کارشناسی ارشد معماری منظر / مشاور واحد علمی
حومه شهرها در دهه گذشته نوعی رنسانس و عصر تجدد را تجربه کرده است. در طول همه‌گیری کووید۱۹، کاربران، هسته ها و مراکز شهری را رها کرده و فضاهای باز و امکانات غیر متمرکز شهری را برگزیدند. برای برخی از کاربران، عبارت “حومه شهر”، تصاویری از کاشت چمن‌های آراسته و ردیفی از مسکن‌های یکسان (از جنبه فرم و نما) را در ذهن ایجاد می کند اما آنچه که یک حومه شهر موفق را نشان می‌دهد ممکن است بیشتر از آنچه فکر می‌کنید با ویژگی شهرها (ساختاری / کالبدی ، هویتی / فرهنگی) مشترک باشد.
حومه چیست؟
درک اینکه حتی حومه چیست ؟ و چگونه می‌توان آن را تعریف کرد، از اهمیت زیادی برخوردار است. در سال ۲۰۱۷ اداره سرشماری آمریکا بیش از ۷۵۰۰ نفر را مورد بررسی قرار داد و از آنها خواسته شد که مشخص کنند، محله‌ی آنها روستایی، حومه یا شهری است. از جمعیت مذکور، ۲۱ درصد گفته‌اند که در یک محله روستایی زندگی می‌کنند، ۲۷ درصد گفته‌اند در یک محله شهری و ۵۲ درصد در محله حومه‌ای زندگی می کنند. جالب اینجاست که وقتی این نظرسنجی سه‌سال بعد مجددا تکرار شد، بسیاری از کاربران ادعا کردند که در حومه شهر زندگی می‌کنند، در حالی که خانه‌های کاربران در واقع در محدوده شهری شناسایی شده بود. با این حال، پذیرفته‌شده‌ترین تعریف حومه‌ها، منطقه‌های پس از جنگ با ساختمان‌ها و مسکن‌های کم تراکم بوده و همچنین این مناطق فراتر از محیط شهر قرار دارند و عمدتا مسکونی هستند.
طرز فکر کاربران شهری از حومه شهرها اغلب رویکردی قطبی (خوب و بد) است. از یک طرف، شما کاربرانی را مشاهده می‌کنید که ترجیح می‌دهند در آسمان‌خراش‌های شهری ۴۰۰ واحدی زندگی کنند. در مقابل کسانی هستند که در مسکن‌های تک خانواده‌ای حومه شهر زندگی می‌کنند. در حالی که هیچ یک بهتر از دیگری نیست و هریک ویژگی و شاخصه‌های خود را دارد. روشی که ما برای چارچوب‌بندی و تعیین ساختار برای این نمونه از زندگی در شهرها انتخاب می‌کنیم، به‌ویژه اینکه چگونه به تراکم و دسترسی در حومه شهر فکر می‌کنیم، به نحوی، چگونگی تلفیق دو سبک زندگی مذکور در شهر را شکل می‌دهد. وقتی ساکنان حومه شهر می‌شنوند که محله‌هایشان در حال متراکم شدن است، اغلب فکر می‌کنند که این بدان معناست که ارزش‌هایی که برای آنها تلاش کرده‌اند، از جمله ایمنی، امنیت و مقرون به صرفه بودن، ناپدید می‌شوند. اما هنگامی که مناطق شهری به خوبی طراحی شوند، می‌توان موفقیت حومه‌های شهری را در زندگی کاربران مشاهده کرد.
اولین چیزی که باید در نظر گرفت این است که چگونه شهرها می‌توانند ایده مجاورت با کاربری‌های تجاری (در مقیاس خرد و کلان) را به شکل مطلوبی به کاربران شهری عرضه کنند. اگر در مکانی مانند شهر نیویورک زندگی می‌کنید، به راحتی می‌توانید بسیاری از فعالیت‌ها و نیازهای روزانه خود را در فاصله ۱۵ دقیقه پیاده‌روی رفع کنید. هر چیزی که به نوعی به آن احتیاج دارید در نزدیکی و مجاورت شما قرار دارد، اما این لزوماً برای تعداد حومه‌هایی که از لحاظ تاریخی طراحی شده‌اند صدق نمی‌کند. با توجه به وابستگی به اتومبیل، یک فروشگاه مواد غذایی، یک مدرسه، و یک دفتر کار به راحتی بیش از ۱۵ دقیقه با ماشین فاصله دارند. با بازنگری اینکه مردم واقعاً به چه چیزی نیاز دارند و اینکه چگونه بر زندگی روزمره آنها تأثیر می‌گذارد، منطقی است که برنامه‌های خاصی را در کنار یکدیگر سازماندهی کنیم تا حومه‌های شهری بتواند کارآمدتر عمل کنند. می‌توان در یک خانه زندگی کرد، در پارک قدم زد و همچنین به یک کافه رفت. همه موارد یاد شده می‌تواند بدون ایجاد ازدحام و تنش ناشی از شلوغی در فضای شهری رخ دهد.
یکی از مواردی که به شهرها امکان مجاورت به کاربری‌های متنوع را می دهد، نحوه سازماندهی آنهاست. پیمایش شهرها توسط کاربران اغلب آسان است، به خصوص در مکان‌هایی که حول شبکه‌های خیابانی قابل پیش‌بینی برنامه‌ریزی شده اند. حومه شهرها اغلب از این نوع ساختار کالبدی پیروی نمی‌کنند و دارای موانع پر پیچ و خم، معابر اصلی و سیستم‌های بزرگراه هستند. تمامی خیابان‌های مورد نظر در حومه‌های شهری دارای جاده‌های فرعی هستند که یکدیگر را به هم متصل می‌کنند و به همین علت باعث دوری فضاها و مکان‌های جمعی از یکدیگر می شوند. حومه های موفق نیز حس مکان را ایجاد می کنند. شهرها به دلیل تراکم، قادرند در هر محله دارای ویژگی‌های قابل شناسایی باشند. آنها شخصیت خود را به گونه‌ای تطبیق می‌دهند که حومه شهرها اغلب برای انجام آن با مشکل مواجه هستند. حومه‌ها با ایجاد مراکز و هسته‌های شهریِ خود می‌توانند کانون‌های اجتماع و تجارت ایجاد کنند.
ما اغلب بر بحث‌هایی در مورد چگونگی برنامه‌ریزی شهرهای بهتر و متراکم ساختنِ مناطق خاص تمرکز می‌کنیم. شاید وقت آن رسیده است که در نحوه تعریف حومه‌ها و برنامه‌ریزی آنها به گونه‌ای که بهترین ویژگی‌های مناطق شهری را گرفته و آنها را در حومه شهر اعمال کنیم، تجدید نظر کنیم. آینده در ترکیبی از ویژگی‌هایی نهفته است که باعث می‌شود افراد به دنبال فضا و آرامش و سکوتِ بیشتر و نزدیکی و سهولت داشتن همه چیز در فاصله کوتاه باشند.
